ࡱ> Y|bjbj[[.9 \9 \rh4!4!"""####44#<#p#:####222xzzzzzz$uB"2]2^2224!4!##2]4!<#"#x2xp"|@#0Pg dɚ0,w@"@$22222222222222222222222h :10-mavzu: OYIN BOLA FAOLIYATINING ASOSIY TURI Reja: 1. Oyinning bola faoliyati sifatidagi mohiyati va oziga xosligi 2. Oyinning maktabgacha ta`lim muassasasi pedagogik jarayonidagi orni 3. Ijodiy oyinlar turlari 4. Qoidali oyinlar. Didaktik oyin turlari 5. Bola tarbiyasida oyinchokning ahamiyati 1. Oyinning bola faoliyati sifatidagi mohiyati va oziga xosligi Oyin inson ozligining namoyon bolishi, uning takomillashuv usulidir. Oyin kattalar hayotida muayyan orin tutar ekan, u bolalar uchun alohida ahamiyatga egadir. Uni bolalikning hamrohi deb atash qabul qilingan. U maktabgacha yoshdagi bolalar hayotining asosiy mazmunini tashkil etadi. Mehnat va ta`lim bilan uzviy aloqada bolgan holda etakchi faoliyat sifatida namoyon boladi. Bola shugulanadigan kopchilik jiddiy ishlar oyin shaklida boladi. Oyinda shaxsdagi barcha mavjud jihatlar ishga tushadi: bola harakat qiladi, gapiradi, idrok etadi, oylaydi. Oyin tarbiyaning muhim vositasi sifatida namoyon boladi. Oyin qadim zamonlardan beri pedagog, psixolog, faylasuf, etnograf, san`atshunos olimlar diqqatini oziga tortib kelgan bolib, jamiyat hayotida mehnatdan keyin turadi va uning mazmunini belgilaydi. Ibtidoiy jamoa qabilalari oz oyinlarida ovchilik, urush, dexqonchilik ishlarini aks ettirganlar. Masalan, osha davrdagi ba`zi qabilalarning sholi sepish jarayoni oyinlar bilan juda katta tantana qilib amalga oshirilar edi. YA.A.Komenskiy, K.D.Ushinskiy, A.S.Makarenko, P.F.Lestgaflarning goyalari hozirgi zamon bolalar oyinlari nazariyasi uchun ham ahamiyatlidir. Bolalar oyini kop asrlik tarixga ega deb yozgan edi K.D.Ushinskiy, - insonning ozi tomonidan ishlab chiqilgan qudratli tarbiyaviy vosita va shuning uchun ham unda inson tabiatining haqiqiy ehtiyoji ifodalangan. YAn Amos Komenskiy oyinni bola faoliyatining, uning tabiati va mayllariga togri keladigan zarur shakli deb hisoblardi. Uning fikricha oyin bolaning barcha qobiliyat korinishlari rivojlanadigan jiddiy aqliy faoliyatdir, oyinda borliq, dunyo haqidagi tasavvurlar doirasi kengayadi va boyidi, nutq rivojlanadi. Bola oyin davomida tengqurlari bilan dostlashadi. YA.A.Komenskiy oyinga quvnoq bolalik va bolani uygun rivojlanish sharti sifatida qarar ekan, kattalarga bolalar oyinlariga e`tiborli munosabatda bolishni, ularga oqilona rahbarlik qilishni masalahat bergan edi. P.F.Lestgaft bolalar oz oyinlarida tevarak-atrofdan olgan tasurotlarini aks ettiradilar, deydi. Bunday faoliyat bolaning rivojlanishida katta ahamiyatga egadir. SHunday qilib oyinning ijtimoiy voqea ekanligini, oyinda tevarak-atrofdagi borliq aks ettirilishini ilgor olim va pedagoglar ozlarining kuzatish va ilmiy tadqiqotlari orqali isbotlab berdilar. Tarbiyachilar bolalar oyiniga rahbarlik qilishda quyidagilarga rioya qilishi lozim. 1. oyin bilan mehnat ortasida togri munosabat ornatish 2. oyinda bolalarning bolajak mehnat axliga xos bolgan jismoniy va ruhiy sifatlarini tarbiyalash. SHu tariqa oyin tarixiy taraqqiyot jarayonida mehnat faoliyati natijasida paydo bolgan ijtimoiy faoliyatdir; oyin doimo haqiqiy hayotni aks ettiradi. Demak, ijtimoiy hayot ozgarishi bilan uning mazmuni ham ozgaradi; oyin ma`lum maqsadga yonaltirilgan ongli faoliyat bolib, uning mehnat bilan kop umumiyligi bor va yoshlarni mehnatga tayyorlashga hizmat qiladi. Oyin faoliyati asosida boladagi oquv faoliyati rivojlanadi, bola qanchalik yaxshi oynasa, u maktabda shunchalik yaxshi oqiydi. Ilk yoshli bolalar oyin faoliyatining birinchi bosqichi tanishtiruvchi oyin bolib, u narsa-buyum-oyin faoliyatidir. Uning mazmuni qol ishidagi murakkab va nozik harakatlardir. Keyingi bosqich aks ettirish oyini hisoblanadi. Bu ilk yoshli bolalar oyini psixologik mazmunining rivojlanishida eng yuqori nuqta hisoblanadi. Kattalar ta`lim-tarbiyaviy ishlarini ma`lum izchillik bilan olib borsalar, bu yoshdagi bolalar narsa va buyumlar nomini, nimaga ishlatilishini bilib oladilar va bu yangi bilimlarni oz oyinlarida qollay boshlaydilar. Bu yoshdagi bolalar oyini mazmuni jihatidan predmetli faoliyatni aks ettiradi. Birinchi yoshning oxiri va ikkinchi yoshdagi bolalar oyinida syujetni aks ettirish yuzaga keladi. Bola qolidagi buyum bilan undan qanday foydalanish keraqligini aks ettiradi. Navbatdagi bosqich rolli oyin bolib, unda bolalar ozlariga tanish bolgan kattalar mehnati va qishilarning ijtimoiy munosabatilarini aks ettiradilar. Bolalar oyin faoliyatining bosqichma-bosqich rivojlanishi togrisidagi ilmiy tasavvurlar har xil yosh guruhlarida bolalarning oyin faoliyatiga rahbarlikning aniq sistemali tavsiyalarni ishlab chiqish imkoniyatini yaratdi. SHunday qilib MTMning pedagogik jarayonda oyinning tutgan orni juda katta bolib, oyindan maktabgacha yoshidagi bolalarni tarbiyalash va ularga ta`lim berishda keng foydalaniladi. Zero: oyiin bolalarning mustaqil faoliyati bolib, unda bolaning ruhiyati namoyon boladi; oyin maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalar hayotini tashqil etish shaklidir; oyin bolalarni har tomonlama tarbiyalash vositalaridan biridir; oyin bolalarga ta`lim va tarbiya berishning metod va usulidir; oyin bolalarni oquv faoliyatiga tayyorlash vositasidir. Taniqli pedagog-olimlarning olib borgan tadqiqotlari oyinga kompleks rahbarlik qilish orqali bolalarga oyinning mazmuni, tashqil etilishi, tuzilishi, bolalarning axloqiy munosabatlari, bolalar oyinining rivojlanish darajasiga ta`sir etish mumkinligini korsatdi. Bolalar oyini uning mazmuni, xususiyati, tashkil etilishiga kora xilma-xildir.  SHAPE \* MERGEFORMAT  Ijodiy oyinlarni bolalar ozlari oylab topishadi. Unda oldindan belgilangan qoidalar bolmaydi. Oyin qoidasini bolalar ozlari oyin jarayonida belgilashadi. Qoidali oyinlarning mazmuni va qoidasi kattalar tomonidan belgilanadi. Qoidali oyinlarga quyidagilar kiradi: didaktik oyinlar, harakatli oyinlar, musiqaviy oyinlar, ermak oyinlar. Bolalarga ta`lim-tarbiya berish maqsadida kattalarning oyinni tanlay bilishi, unga togri rahbarlik qilish MTM ta`lim va tarbiya dasturida belgilangan vazifalarni muvaffaqiyatli amalga oshirishni ta`minlaydi. Oyin bolalarni rivojlantirish va tarbiyalash vositasidir. Psixologlar oyinni maktabgacha yosh davrida etakchi faoliyat deb hisoblaydilar. Oyin tufayli bolaning yuqori rivojlanish bosqichiga otishini ta`minlovchi sifatlar shakllanadi, uni ruhiyatida sezilarli ozgarishlar yuz beradi. Oyinda bola shaxsining hamma tomoni bir-biriga ozaro ta`sir etgan holda shakllanadi. Oynayotgan bolani kuzatayotib uning qiziqishlarini, tevarak-atrof togrisidagi tasavvurini, kattalarga va ortoqlariga bolgan munosabatini bilib olish mumkin. SHaxsdagi biron sifatni tarbiyalash uchun uning boshqa tomonlarini ham rivojlantirish kerak. Masalan, bolaning oyiniga qiziqishini, tashqilotchilik qobiliyatini rivojlantirish uchun mazmun jihatidan boy oyinlar yaratilishi kerak. Bolalarning ijodiy oyinlarini rivojlantirish uchun esa oz navbatida yaxshi tashqil etilgan bolalar jamoasi zarur boladi. Oyin bolalarni jismoniy tomondan tarbiyalash sistemasida, MTMning ta`lim-tarbiya ishida, axloqiy, mehnat va estetik tomonlama tarbiyalashda katta orin tutadi. Oyinda bola organizmiga xos bolgan talab va ehtiyojlar qoniqtiriladi, hayotiy faollik ortadi, bardamlik, tetiklik, quvnoqlik tarbiyalanadi. SHuning uchun ham bolalarni jismoniy tarbiyalash sistemasida oyin munosib orin egallaydi. Oyin ta`lim va mashgulotlar bilan, kundalik hayotdagi kuzatishlar bilan uzviy bogliq bolib juda katta ta`lim-tarbiyaviy ahamiyatga ega. Ijodiy oyinlarda muhim bilim egallash jarayoni yuzaga keladi, bu bolaning aqliy kuchini ishga soladi, tafakkurini, hayolini, diqqatini, xotirani faollashtirishni talab qiladi, bola masalalarni mustaqil hal qilishga organadi, oylagan narsasini amalga oshirish uchun yaxshiroq va osonroq usul oylab topadi, oz bilimlaridan foydalanish va uni soz bilan ifodalashga organadi. Oyinda aks ettirlayotgan narsani bilib olishga qiziqish uygonadi. Kopincha oyin bolalarga yangi bilim berish va ularning fikrini, bilim doirasini kengaytirish uchun hizmat qiladi. Ijodiy oyinni tor didaktik maqsadlarga boysindirib bolmaydi, bu oyin yordamida juda katta tarbiyaviy vazifalar hal qilinadi. Qoidali oyin bolaning sensor rivojlanishini, taffakkur va nutqini, ixtiyorsiz diqqatini va xotirasini, har xil harakatlarini muntazam ravishda mashq qildirib borish imkonini beradi. Har bir qoidali oyin ma`lum didaktik maqsadga ega bolib, bolani umumiy rivojlantirishga qaratilgan boladi. Ta`limning oyin shaklida bolishi muhim ahamiyaiga ega bolib bolaning umumiy rivojlantirishga qaratilgan boladi. Ta`limning oyin shaklida bolishi muhim ahamiyatga ega bolib, bolaning yosh xususiyatlariga mos keladi. Qiziqarli oyin bolaning aqliy faolligini oshiradi, oyinda bola mashgulotdagiga nisbatan murakkabroq masalani hal qilishi mumkin. Bu ta`lim butunlay oyin shaklida bolishi kerak degan gap emas. Ta`lim turli usullar va metodlarni qollashni talab etadi. Oyin ta`limning shakllaridan biri bolib, boshqa bir metod bilan qoshib olib borilgandagina yaxshi natija beradi, bular kuzatish, suhbat, sozlab berish va hakozolar. Bola oynayotib oz bilimidan foydalanishni, uni har xil sharoitda ishlata bilishni organadi. Ijodiy oyinlarda bolalarning fantaziyasi, buyum yasashi, tajriba qilishiga keng yol ochiladi. Oyinda aqliy rivojlanish bilan birga axloqiy sifatlar ham shakllanadi. Oyin jarayonida yuz bergan kechilmalar bola ongida chuqur iz qoldiradi, shuning uchun oyin bolada yaxshi hislarni, ulugvor orzular va intilishlarni, soglom qiziqishlarni tarbiyalashga yordam beradi. Oyin mustaqil faoliyat bolib, bu jarayonda bolalar oz tengdoshlari bilan aloqa qilishga kirishadilar. Ularni umumiy maqsad, unga erishishdagi umumiy kechilmalar birlashtiradi. SHuning uchun oyin dostona munosabatlarni tarbiyalashda, jamoa hayoti malakalarini, tashkilotchilik qobiliyatlarini shakllantirishda muhimdir. Birgalikdagi oyin bilan birlashgan kichik bolalar jamoasida murakkab munosabatlar vujudga keladi. Tarbiyachining vazifasi har bir bolani faol oyinga jalb qilish, bolalar ortasida dostlikka, haqqoniylikka, ortoqlarini javobgarligini sezishga asoslangan munosabatlar ornatishdan iborat. Oyin mehnat tarbiyasi vazifasini bajarishga ham yordam beradi. Bolalar oz oyinlarida har xil kasbdagi qishilarni aks ettiradilar. Bu bilan ular kattalarning harakatlariga taqlid qilib qolmay, shu bilan bir qatorda ularning ishiga mehnatiga bolgan munosabatlarini ham aks ettiradilar. Oyin bolada kopincha mehnat qilish xoxishini uygotadi, oyin uchun keraqli narsalarni tayyorlash va yasashga majbur qiladi. Oyinda hozirgi zamon bolalariga xos bolgan texnikaga qiziqish paydo boladi va rivojlanadi, bolalar har xil mashinalar yasaydilar va texnik oyinchoqlar bilan oynaydilar. Oyin estetik tarbiyaning muhim vositasidir. Oyinda ijodiy hayol, fikrlash qobiliyati yuzaga keladi va rivojlanadi. YAxshi tanlangan oyinchoq badiiy didni tarbiyalashga yordam beradi. Harakatli oyinlarda harakatning gozalligi va maromi bolalarni oziga maftun qiladi. Oyinning katta tarbiyalovchi ahamiyati oz-ozidan amalga oshmaydi. Oyin befoyda, hatto zarali bolishi, ba`zan yomon hislarni qozgatishi mumkin. Tarbiyachi oyin yordamida bolalarni har tomonlama rivojlantirish vazifasini amalga oshirish uchun unga muntazam ravishda ta`sir etib borishi zarur. Bu vazifani hal etishda oyin bolalar bogchasidagi ta`lim-tarbiyaviy ishning hamma tomonlari bilan boglangan bolishi kerak. Oyinda bolalarning mashgulotlarda olgan bilim va malakalari aks etadi va rivojlantiriladi, ular orqali esa bola hayotga orgatiladi. Ikkinchi tomondan, oyinda tarbiyalangan sifatlar faoliyatning boshqa turlariga kochiriladi. 2. Oyinning maktabgacha ta`lim muassasasi pedagogik jarayonidagi orni Oyinning bola tarbiyasidagi asosiy roli bolalar muassasasi hayotini u bilan boyitishni talab etadi. SHuning uchun ham oyin bolalar hayotining kun tartibiga doimiy qilib kiritilgan. Oyinlar uchun nonushtagacha va undan keyin, mashgulotlardan song, sayrlardan song, kechqurun uyga ketishdan oldin vaqt ajratiladi. Ertalab ota harakatchanlikni talab qilmaydigan oyinlar uchun sharoit yaratish maqsadga muvofiqdir. Mazmunan koproq didaktik oyinchoqlar, stol ustida oynaladigan stol-bosma oyinlari, syujetli-rolli oyinlarni oynagan ma`qul. Sayr davomida harakatli oyinlarni, qurish-yasash oyinlarini tashkil etish foydalidir. Kun tartibida oyin uchun maxsus vaqt belgilash oyinning mustaqil faoliyat sifatida mavjud bolishining va uni bolalar hayotini tashkil etish shakli sifatida, tarbiya vositasi sifatida qollanilishining eng muhim pedagogik shartidir. Bolalar oyining oziga xosligi shundaki, u tevarak-atrofdagi hayotni, qishilarning faoliyati, ishlari, harakatlarini, ularning ish jarayonidagi ozaro munosabatlarini aks ettiradi. Oyin paytida hona bolalar uchun dengiz, ormon, metro, temir yol vagoni bolishi mumkin. . Bola hech qachon jim oynamaydi, bitta ozi oynasa ham u oyinchoq bilan gaplashadi, ozi tasvirlayotgan qaxramon bilan muloqot ornatadi, onasi, bemor, shifokor xullas hamma-hammaning orniga ozi gapiraveradi. Soz obrazning yaxshiroq ochilishiga yordam beradi. Nutq oyin jarayonida juda katta ahamiyatga ega. Nutq orqali bolalar fikr almashadi, oz his-tuygu, kechilmalarini ortoqlashadi. Soz bolalar ortasida dostona munosabatlar ornatilishiga, tevarak-atrofdagi hayot voqealariga bir xilda munosabatda bolishga yordam beradi. Bolalarning ozi yaratgan oyindan kelib chiqadigan yoki kattalar tomonidan taklif etilgan oyinning goyasi, mazmuni, oyin harakatlari, rollar, oyin qoidalari uning tuzilishini tashkil etuvchi qirralardir. Oyin goyasi - bu nima oynashni belgilab olish: dokon, shifoxona, uchuvchilar, bolalar muassasasi va shunga oxshashlar. Oyin mazmuniga, goyasiga qarab bolalarninng bunday oyinlarini bir necha oziga xos guruhlarga bolinadi. Ular,  SHAPE \* MERGEFORMAT  Oyinlarning bunday bolishi albatta shartli bolib, bir oyinda har xil hayotiy voqaelar aks etishi ham mumkin. Goya oyinning mazmuni, jonli toqimasi, uning rivojlanishini, oyin harakatlarini, bolalar munosabatlarining har xilligi va ozaro boglanishini belglab beradi. Oyining qiziqarli bolishi va unda bolalarning qanday ishtirok etishlari oyinning mazmuniga bogliq. Oyinda bola ijro etadigan rol oyining asosiy ozagi va tarkibiy qismidir. SHuning uchun ham bu oyinlar rolli yoki syujetli-rolli oyinlar nomini olgan. Bolalar oyiniga tarbiyachining rahbarlik qilishi. Oyin bolalarning qiziqarli ermagigina bolib qolmay, shu bilan bir qatorda u bolalarni rivojlantirish va tarbiyalashning muhim vositasi hamdir. Ammo oyin kattalar tomonidan tashkil etilib, unga rahbarlik qilingandagina ijobiy natija beradi. Pedagog bolalar oyiniga rahbarlik qilar ekan, quyidagi talablarga e`tibor berishi zarur: oyin mazmunini ta`lim-tarbiya beruvchi ahamiyatga ega bolishi, aks ettirliayotgan narsalar haqidagi tasavvurlar togri va tola bolishi, oyin harakatlariga faol, ma`lum maqsadga qaratilgan, ijodiy xususiyatga ega bolishi kerak. Hamma va ayrim bolalarning qiziqishlarini e`tiborga olgan holda oyinga rahbarlik qilish, oyinchoqlarni va boshqa kerakli materiallardan maqsadga muvofiq foydalanish, bolalarning oyinda xayrixoh va xursand bolishlarini ta`minlash lozim. Pedagog bolalar oyiniga rahbarlik qilar ekan, bola shaxsining hamma tomonlariga: ongiga, his tuygulariga, irodasiga, hulqiga ta`sir etishi va bundan bolalarni aqliy, axloqiy, estetik va jismoniy tomondan tarbiyalashda foydalanishi lozim. Oyin jarayonida bolalarning bilimlari va tasavvurlari boyib, chuqurlashib boradi. Oyinda u yoki bu rolni bajarayotib, bola ozining butun diqqatini oyinga qaratishi lozim. Bola oynayotganda qishilar mehnati, ularning aniq harakatlari, munosabatlari togrisidagi tasavvuri etarli emasligini sezib qoladi, buning natijasida kattalarga savol bera boshlaydi. Tarbiyachi bolalarning bunday savollariga javob berib, ularning bilimlariga aniqlik kiritadi, boyitadi. . Tarbiyachi oyin orqali bolalarda ona-vatanga, oz xalqiga boshqa millat qishilariga ijobiy munosabatni shakllantiradi, mustahkamlaydi. Oyin orqali tarbiyachi bolalarda jasurlik, togrilik, ozini tuta bilishlik kabi sifatlarni tarbiyalaydi. Oyin bolalarda ijtimoiy axloqni, ularning hayotga, bir-biriga bolgan munosabatini shakllantiruvchi oziga xos maktabdir. Oyinda bola qishilarning axloq-odob normalarini, mehnatga munosabatlarini bilib oladi. Tarbiyachi bolalar oyiniga rahbarlik qilayotib, ularni jamoa orqali ham tarbiyalab boradi. Oyin jarayonida bolalar oz xoxishlarini jamoa xoxishi bilan kelishib olishga, oyinda ornatilgan qoidalarga rioya qilishga organdilar. Ammo oyinga togri rahbarlik qilinmasa, u noxush oqibatlarga ham olib kelishi mumkin. Tarbiyachi bolalarni jismoniy tomondan tarbiyalashda oyindan keng foydalaniladi. Juda kopchilik oyinlar bolalardan faol harakat qilishni talab etadi, bu esa oz navbatida organizmda modda almashinishini yaxshilaydi, qon aylanishini tezlashtiradi. Bundan tashqari faol harakat qilish bola gavdasini togri osishini, harakatlari chiroyli bolishini ham ta`minlaydi. Oyin orqali tarbiyachi bolalarda quvnoq kayfiyat yaratadi, ijobiy ruhiyat hosil qiladi, bu esa bolaning asab-ruhiy, jismoniy tarbiyasini yaxshilaydi. Oyin bolalarga estetik tarbiya berish vositasi sifatida ham keng qollaniladi. Bolalar tevarak-atrofdagi hayotni, voqealikni obrazlar, rollar orqali ham aks ettiradilar. Oyinda boolalarning avval olgan tassurotlari orqali obraz yaratishlari xayol juda ham katta ahamiyatga ega. Bolalar juda kop oyinlarda avval organgan ashula, she`r, raqs, topishmoqlardan keng foydalanadilar. Bundan tarbiyachi bolalarda estetik did, zavqni tarbiyalashda foydalanadi. Oyin vaqtini tanlay bilish ham muhim ahamiyatga ega. Nonushta bilan mashgulot ortasida bolalar oyiniga 8-10 daqiqa vaqt beriladi. Bunda bolalar kopincha avval boshlagan oyinlarini davom ettiradilar. Sayrda bolalarning oynashlari uchun 1 soat 1 soat 20 minut vaqt ajratiladi. Kunduzgi uyqu va kechki nonushtadan keyin ham bolalar oyinga vaqt beriladi. Bunda bolalar koproq syujetli-rolli oyinlarni, qurilish materiallari, qogirchoqlar bilan, stol usti oyinchoqlari oynashlari mumkin. SHu bilan birga ermak oyinlardan ham foydalaniladi. Ammo oyin bilan ta`lim ortasidagi bogliqlik bola ulgaygan sari ozgarib boradi. Kichik guruhda oyin ta`lim berishning asosiy shakli hisoblansa, katta guruhga borganda esa mashgulotlarda ta`limning roli ortadi. Tayyorlov guruhiga borganda bolalarning ozlarida maktabdagi oqishga ishtiyoq uygonib qoladi. Ammo bolalar uchun oyinning qadri yoqolmaydi, balki mazmuni ozgaradi. Endi bolalarni koproq fikriy faollikni talab etuvchi oyinlar, sport tarzidagi oyinlar qiziqtira boshlaydi. : . SHunday qilib, pedagogika fani oyinga bola shaxsini har tomonlama shakllantirish vositasi va ular hayotini tashqil etish shakli, bolalar jamoasini shakllantirish vositasi deb qaraydi. 3. Ijodiy oyinlar turlari Ijodiy oyinlarda bolalarning tevarak-atrofdan olgan tasurotlari aks ettiriladi. Ijodiy oyin bolalarning mustaqil oyini bolib, oyinning mazmunini ular ozlari oylab topadilar. Bu oyinda bolalarning erkinligi, mustaqilligi, tashqilotchilik va ijodqorlik qobiliyatlari tolaligicha namoyon boladi. Ammo oyinda hayotiy taassurotlar aynan aks ettirilmaydi, balki bolalar ongida qayta ishlab chiqiladi. Bu bolalarning oyin goyasini yaratishlarida, uning mazmunini tozib, tasvirlovchi vositalarni tanlashlarida va shunga oxshashlarda namoyon boladi.  SHAPE \* MERGEFORMAT  Syujetli-rolli oyin maktabgacha yoshdagi bolalarning asosiy oyin turlaridir. Syujetli-rolli oyin oz xususiyatiga kora aks ettiruvchi faoliyatdir. Tevarak-atorfdagi kattalar va tengdoshlarining hayoti va faoliyati bu oyin mazmuniga manba bolib xizmat qiladi. Bolalarning tevarak-atorfdagi hayotdan, tengdoshlari, kattalar faoliyatidan olgan taassurotlari ijodiy oyinda qayta ishlanadi, toldiriladi, sifat jihatidan ozgartiriladi. Bolalarning bunday oyinlari tevarak-atrofdagi borliqni bilishning amaliy shaklidir. Bolalar oyinining oziga xos tomoni unda tasvirlovchi vaziyatlarning mavjudligidir. Tasvirlovchi vaziyat bolalarga oyin jarayonida yuklangan rol va oyin syujetidan tashqil topadi va har xil buyumlardan foydalanishni ham oz ichiga oladi. Oyinning syujeti bir-biriga hayotiy aloqador bolgan qator voqea- hodisalar yigindisidir. Rol syujetli-rolli oyinning asosiy zanjiri hisoblanadi. Oyin bolada qanoatlanish, xursandchilik hissini paydo qiladi, shuning uchun bolani qiziqtirib, unda yaxshi kayfiyat uygotadi, bola organizmidagi hayotiy faoliyatni yaxshilaydi. Bola oynayotganda har hil harakatlar qiladi: yuguradi, sakraydi, tor joydan, ingichka taxta ustidan otadi, engashdi, yuqoriga tirmashib chiqadi va hakozo. Bu harakatlarning hammasini bola bemalol, oz xoxishi bilan bajaradi, natijada bolaning muskullari pishiydi, u harakatni engilroq, chaqqonroq bajaradigan bolib qoladi. Bolaning aqliy tomondan rivojlanishi uchun ham oyin katta ahamiyatga ega. Oyin natijasida bolaning bilimi kengayib boradi. Rolli oyinlar bolaning kuzatuvchanligini, qiziquvchanligini , bilish doirasini rivojlantiradi, boyitadi. Oyinda bola oz oldiga maqsad qoyadi, bu boladan aql, idrok ishlatishni talab qiladi, topagonlikka orgatadi. Oyin jarayonida juda kop gaplashishga, tortishishga, baxslashishga, aytib beirshga togri keladi. Bolalar ozi yasayotgan narsalarini yaxshiroq yasash, qurish uchun juda kop oylab, fikrlashishlariga togri keladi. Bular hammasi bola tafakquri va xayolining rivojlanishida muhim ahamiyatga egadir. Bola oz oyinida borliqni aks ettirib, olgan rolining mazmuni bilan bogliq bolgan u yoki bu hissiyotni boshdan kechiradi. Masalan, Dilnoza ona-bola oyinida ona rolini oynayotib, bolalarini ovqatlantiradi, kiyintiradi, ular bilan yaxshi munosabatda bolib erkalaydi, ular bilan gaplashadi, kitoblar oqib beradi. Bu oyin bolada muloyililik, gamxorlik, e`tiborlilik kabi yaxshi hislarni uygotadi. Rolli-syujetli oyinlarning oziga xos xususiyati. Rolli oyinlarning boshqa oyinlarga nisbatan oziga xos xususiyatga egaligi ularda syujet, rol va xayol qilingan vaziyatning mavjud bolishidir. Bolalar biror narsa yoki voqea togrisida etarlicha tasavvurga ega bolgandagina syujet, fikr, yuzaga keladi. Masalan bolalar paroxod oyinini oynamoqchi bolishdi. Bunga oyinning qanday borishi togrisida syujet kerak. Syujet bolalarning bilimiga bogliq boladi. Bolalarda avval goya paydo boladi, keyin mazmun rivojlanadi. Ba`zan bolalar oyinning qanday borishini oldindan belgilab oladilar. Masalan, Afrikaga bormoqchi bolsalar, sayyohat vaqtida qilinadigan ishlarni oldindan belgilab oladilar. Bundan korinib turibdiki, rolli oyin jamoatchilik xususiyatiga ega, chunki bolalar bir-birlari bilan ozaro munosabatda boladilar. Rolli oyinda har bir bola oziga olgan rolni bajaradi masalan, ona, shafyor, tarbiyachi, enaga, artist va h. Rolli oyinlarda didaktik, qoidali harakatli oyinlardagi singari qat`iy ornatilgan qoida bolmaydi. Bunda kopincha bolalar oz xayol qilgan narsalari boyicha harakat qiladilar. Masalan, raketa tushib oyga uchadilar, paroxodda sozadilar, kasalni davolaydilar... Ammo, bolalarning xayollari bilan oynashlari ularni real voqealikdan uzoqlashtirib yubormaydimi degan savol tugiladi, yoq, bolalar ozlari buning oyinligini yaxshi biladilar. SHu bilan birga bolalarning kechinmalari, hayajonlari, qilgan harakatlari hammasi rostakam, sidqidildan boladi. Masalan doktor rolidaga bola kasal togrisida qayguradi . Oyin mavzui bolalar olgan taassurotning kuchli, bolalarning qiziqishlari bilan belgilanadi. Oyinda bolalar aks ettiradigan ijtimoiy-siyosiy voqealar bolalarning bilim doirasi va hayotiy tajribasining kengayib borishiga bogliq boladi. Rolli oyinlarining mazmuni va mavzusi ozgarishi bilan bir qatorda uning tuzilishi va oyin shakllari ozgaradi, bolalarning mustaqilligi va tashabbusqorligi ham osib boradi. Avvalgi bolalar oz-ozicha alohida-alohida oynaydilar. Sekin-asta rolli oyinlarning paydo bolishi, oyinda qishilar ortasidagi munosabatni aks ettirish birgalikda bajariladigan oyinni keltirib chiqaradi. Avvaliga katta bolmagan guruhchalar 2-3 qishidan bolib oynashadi, katta va tayyorlov guruhlariga kelib kattaroq jamoaga birlashadilar. Oyinda har xil rollar orqali ozaro munosabatda bolish bolalarda ortoqlik munosabatlarini shakllantirishga yordam beradi. Oyinning tozilishi va mazmuni ozgarishi bilan oyinchoqning roli va bolalarning unga nisbatan talabi ham ozgarib boradi va x.k. Bogcha yoshidagi bolalarda ijodiy oyinning rivojlanib borishi. Uch yoshdagi bolalarning oyinlari yangi tus oladi: bola qogirchoqni va ozini qishilarning nomi bilan atay boshlaydi: masalan, bola mashina yasab uni boshqara boshlaydi. Kattalar undan sen kimsan?- deb sorasa, Haydovchiman deb javob beradi. YOki qizcha qogrichogiga ovqat pishirayapti. Sen kimsan?- degan savolga Men oshpazman deb javob beradi. Bolalar oz oyinlarida sekin-asta murakkab bolmagan syujetli oyinlarni oynay boshlaydilar. Bunda asosan kundalik turmushda takrorlanib turadigan voqealar aks etadi. Bolaga ovqat berishadi, uxlashga yotqizishadi, mashinada tortishadi. YAna ovqat berishadi va uxlatishadi. YOki qogrichoq kasal bolib qolsa, darrov uning qoli, oyogi boglanadi, yolgondakam dori beriladi. Uchinchi yoshning oxiriga kelib bola rol tanlay boshlaydi. Men oyisiman, Men - vrachman lekin bolar birdaniga enaga, tarbiyachi, doktor bolib qolishi mumkin. Bola tort yoshga otganda syujetli-rolli oyinlar ancha rivojlana boshlaydi. Oyinlar mavzui har xil bolib, boyib boradi. Bu yoshdagi bolalar oz oyinlarida oila, MTMni, avtobusda, tramvayda kelayotgan qishini aks ettiradilar. Tevarak-artofni kuzatish natijasida tasavvurlari kenayadi, bu ularning oyin mazmuniga ta`sir etadi: bayramlar, magazin, transportning har xil turlarini aks ettira boshlaydilar. Ammo bu yoshda ular hayotdagi voqealar ortasidagi bogliqliklarni hali tushunib etolmaydilar. Bola besh yoshga qadam qoyganda undagi kuzatuvchanlik taffaquri rivojlanganligi, bilim doirasi kengayganligi sababli oyin mazmuni ham murakkablashib boradi. Xayolni rivojlanib borishi orqasida ertak va hikoyalar mazmuni boyicha murakkab bolmagan oyinlarni oynshadi. Oyin mazmuni bilan bir qatorla bolalarda hislar ham rivojlanib boradi. Kundalik hayotga nisbatan bolalarda hissiyot yuqori boladi. Oyin birinchidan, xursandchilik bilan hamoxang kechadi. Ikkinchidan, bolalar kattalarning hislarini oz oyinlarida aks ettiradilar. Katta maktabgacha yoshdagi bolalarda ijodiy oyin juda ham yaxshi rivojlanadi. Bu oyinlarda bolalar ozlari eshitgan, korgan voqealar, hikoyalar, kitoblar va boshqa manbalardan olgan bilim, malakalarini, his-xayajonlarini tola qollay boshlaydilar. Bu yoshdagi bolalar oyinlarida berilgan ta`lim-tarbiyaning natijasi yaqqol korinib, sezilib turadi. Bolalar kim bilan oynashi togrisida va oyinning qanday borishi togrisida ozaro kelishib oladilar. Oyinlar uzoqroq davom etadigan bolib boradi. Bitta oyinni uzoq vaqt, hatto bir necha kun oynash mumkin, bunda har gal oyinga yangililik kiritib boriladi. Uzoq davom etadigan oyinlar maktabgacha yoshdagi bolalar oyinlarining yuqori bosqichi hisoblanadi. Katta maktabgacha yoshdagi bolalar oyinlariga togri rahbarlik qilib borilsa, ularning mustahkam jamoasi yuzaga kelib, u oz an`anasiga, oz qoidasiga ega boladi. Bolalarda birgalikda ijod qiilish qobiliyati rivojlanadi, ular ortoqlarining fikri bilan kelishadigan, fikriga quloq soladigan bolib boradi. Bolalar jamoasining shakllanishi uzoq vaqtni talab etadigan murakkab ish. Bolalar ortasida murakkab munosabatlar yuzaga kela boshlaydi. Har bir bolaning oziga xos xususiyati yaqqol namoyon bolib boradi. Bunda bolalar faol tashqilotchi, oziga ishonadigan va aksincha, tortinchoq, indamaslarga bolinadi. Faol bolalar har doim oyinni oz xoxishiga qarab tanlaydi, qiziqarliroq rolni talab etadi. Ular ba`zan oyinni buzishadi, ortoqlarini xafa qilishadi, ammo tarbiyachining ta`siriga tez berilishadi. Ularini ijobiy xususiyatlari, soglom qiziqishlari boladi, tarbiyachi mana shular asosida ularning ongi va hissiga ta`sir etadi. . Oyin mavzusi ozgarishi bilan oyinda qatnashuvchilarning ham ozaro munosabatlari ozgarib boradi. Kichkina bolalarning har biri oz xolicha oynasa, keyinchalik 2-3 qishi bolib oynay boshlaydi, orta maktabgacha yoshga kelganda oynovchilar soni kopayib, ortoqlik munosabatlari tarkib topa boshlaydi, bunday munosabatlar oyinga mavzu mazmun tanlashda, rollar va oyinchoqlarni taqsimlashda yuzaga keladi. Oyinning tuzilishi va mazmuni rivojlanib borishi bilan oyinchoqning roli va unga talab ham ozgarib boradi. Kichkina bolalar oyinini kopincha oyinchoq belgilaydi. Bitta oyinchoq bir nechta vazifani bajarishi mumkin. Orta va katta maktabgacha yoshdagi bolalarda oyin togrisidagi fikr avval tugiladi. Keyin oynay boshlaydi. Oyinchoq oyin mazmuniga qarab tanlanadi. Bolalar oyinlaring turkumlari Ijodiy oyinlar Qoidali oyinlar Oyin guruhlari maishiy turmushni aks ettiruvchi oyinlar kishilarning yaratuvchanlik mehnatini aks ettiruvchi oyinlar ijtimoiy voqealarni, an`analarni aks ettiruvchi oyinlar syujetli-rolli oyinlar sahnalashtirilgan oyinlar qurilish-yasashga doir oyinlar Ijodiy oyin turlari 8;@DLMSy 4 5 > B J K Q x y ĮĘo`oGo0jh ,h ,CJOJQJUaJmHnHuh ,h ,CJOJQJaJ%jh ,h ,CJOJQJUaJ*h ,h ,56CJOJQJaJmH sH *h ,h ,56CJOJQJaJmHCsHC*h ,h ,CJOJQJ\]aJmHCsHC$h ,h ,CJOJQJaJmHCsHC$h ,h ,CJOJQJaJmH sH *h ,h ,5CJOJQJ\aJmH sH 128z 5 6 y C=L  $^a$gd , $`a$gd ,`gd ,$a$gd ,T6IR]m'!"{#$%'H(+,-$a$gd ,$ & Fd^`a$gdu $`a$gd , 6k69>>>>>>>>>>@@%BYDZDRR!U"U9UȵޢvdRd?ޢ$h ,h ,CJOJQJaJmHCsHC#h ,h ,5OJQJ^JmH sH #h ,h ,5OJQJ^JmHCsHC%jh ,h ,CJOJQJUaJ0jh ,h ,CJOJQJUaJmHnHu%jh ,h ,CJOJQJUaJ$h ,h ,CJOJQJaJmH sH *h ,h ,56CJOJQJaJmHCsHC$h ,h ,CJOJQJaJmHCsHCh ,h ,CJOJQJaJ-00}2346 6!6"6k689::;==>>>Z?@%BZDKE$ @@`a$gd ,$a$gd ,$a$gd , $`a$gd ,KEGGHHI1LM'P`QRRRRRR!U>U?UUKVOWAXXY)ZZ$a$gd ,$a$gd , $`a$gd ,9U:U;U{A{B{L{M{U{V{W{_{𢏢qqah ,B*CJaJmHCphsHC%he9Gh ,B*CJaJmH phsH hgh ,B*ph%hgh ,B*CJaJmHCphsHCh ,B*CJaJmHCphsHChgh ,B*CJaJphh ,B*CJaJph%h*h ,B*CJaJmHCphsHCh ,B*CJaJmHCphsHCh ,h*h ,B*ph&_{`{j{l{w{x{{{|{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{{ŵŋ|ŵ|n]n hgh ,5B*CJaJphh ,5B*CJaJphhgh ,B*CJaJphh ,B*CJaJphhgh ,B*ph%hgh ,B*CJaJmHCphsHCh ,B*CJaJmHCphsHCh ,%he9Gh ,B*CJaJmH phsH h ,B*CJaJmHCphsHC%hgh ,B*CJaJmHCphsHC${{{{|||gd ,$a$gd ,{{{{{|||οh ,hCJOJQJaJhuh ,hgh ,B*phh ,5B*CJaJph hgh ,5B*CJaJph,1h. A!"R#n$n% Dd D  3 @@"?Dd D  3 @@"?Dd D  3 @@"? *s666666666vvvvvvvvv666>6666666666666666666666666666666666666666hH666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666662&6FVfv2&6FVfv&6FVfv&6FVfv&6FVfv&6FVfv&6FVfv8XV~ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ OJPJQJ_HmHnHsHtHL`L 1KG=K9 dCJ_HaJmHsHtH `  , 03>;>2>: 1M$$dh-D1$7$8$@&H$M ]^`a$+5B*CJ OJPJQJ\^JaJ phtH`  , 03>;>2>: 2E$$dh-D1$7$8$@&H$M ^`a$+5B*CJ OJPJQJ\^JaJ phtHBA B A=>2=>9 H@8DB 0170F0Xi@X 01KG=0O B01;8F04 l4a .k`. 5B A?8A:0 p/p  ,03>;>2>: 1 =0:85B*CJ OJPJQJ\^JaJ fHphq p/p  ,03>;>2>: 2 =0:85B*CJ OJPJQJ\^JaJ fHphq h`h  , "5:AB A=>A:8 d*5CJEHKHOJPJQJ\^JaJtHX/!X  ,"5:AB A=>A:8 =0:5EHKHOJPJQJ\^J2& 12  , =0: A=>A:8H*dB`Bd  ,A=>2=>9 B5:AB$da$CJOJPJQJ^JaJtHV/QV  ,A=>2=>9 B5:AB =0:CJOJPJQJ^JaJpP`bp  ,A=>2=>9 B5:AB 2$dh`a$CJ OJPJQJ^JaJ tHZ/qZ  ,A=>2=>9 B5:AB 2 =0:CJ OJPJQJ^JaJ R`  ,A=>2=>9 B5:AB A >BABC?>< 2$dh`a$CJOJPJQJ^JaJtHp/p  , A=>2=>9 B5:AB A >BABC?>< 2 =0:CJOJPJQJ^JaJp `p  ,86=89 :>;>=B8BC; E$dCJOJPJQJ^JaJtH\/\  ,86=89 :>;>=B8BC; =0:CJOJPJQJ^JaJS`  ,A=>2=>9 B5:AB A >BABC?>< 3C$=dh-D1$7$8$H$M ^`=a$%B*CJOJPJQJ^JaJphtH/  , A=>2=>9 B5:AB A >BABC?>< 3 =0:2B*CJOJPJQJ^JaJfHphq ^>`^  ,0720=85$da$"5CJOJPJQJ\^JaJtHP/P  , 0720=85 =0:5CJOJPJQJ\^JaJ|C`| ! ,A=>2=>9 B5:AB A >BABC?>< dx^CJOJPJQJ^JaJtHl/l  ,A=>2=>9 B5:AB A >BABC?>< =0:CJOJPJQJ^JaJH/!H  , Font Style11@ CJOJQJ^JaJ`3  , !5B:0 B01;8FK<:V$0a#G$ OJPJQJJ`BJ  , 170F A?8A:0$d^m$p`Rp & ,5@E=89 :>;>=B8BC;% E$dG$CJOJPJQJaJtHR/aR % ,5@E=89 :>;>=B8BC; =0: OJPJQJl+`rl ( ,"5:AB :>=F52>9 A=>A:8'dG$CJOJPJQJaJtHX/X ' ,"5:AB :>=F52>9 A=>A:8 =0: OJPJQJD* D  ,=0: :>=F52>9 A=>A:8H*PK![Content_Types].xmlN0EH-J@%ǎǢ|ș$زULTB l,3;rØJB+$G]7O٭VM]D.L=d{}|[E\ ~<ژQqfU?spL٤{f_XuJS4S.OUo9Vj\4/ 5|@ x yRxJ5|l{U@!%Wbd+{ji|jȪMN1b8nEK` )$vlGh J\" qbaP*t e+=u"60Ҭ%O`׆$?2 CjWO|sx_<8sȰn~t7/~asOs;V /xOLжs2sB`2ɛYCDtf<(Fr Ȃka37A&SA,/bXbE94'O:BL'2A*E@ccƖ$Ĉ$pn5$}mT /3AȷNQ۪xD]|S#T沏"do t\ Sts͕֫%"ȋ=[tDK1f;A #qc?;Pȹʄ ;D~b‘Xl=DTh{v훐&3I-$A$ AP+{+,5~5@- l؀5\0',DP)M"*o3GӨW,*`zR;F Z$TdTO!yux\ח)5P4cq\ݪ6XW ;{ RdhpG. [`Dm ?L.ڈijgiŭXA8 +$L2@iFdӏVXU'KK6tឳM5%W2CmP1LȖҘ沫oT5#: Ѽb•gtԧ,ڧ!ZHp{,Tf]#pd}&˞iv3fXXk!M;|*ݫ[_h>!,~{Q[NfPeXj|qەe=: jhTVG%Q۾цS*J%L$6D='Ienb~k3MHýS^P\wr^+j~k~vttkځMxvf 1CT/Pgt    1CT/Pgj t9Uz_{{|?BEHIK-KEZ3v{|@ACDFGJ666!M9M,  3  "0?`   c $X99?,>,2   Z ? Z<P[!k    Z 3f? Z<P%1 *    Z 3f? Z<Pf $   Z3f? Z<P+$ ZB  S DUzU%ZB B S DzU ZB  S DUz , *~ 3  "0?`  c $X99?*~"  Z? Z<PY 1 "  Z ? Z<P   "  Z ? Z<P )  "  Z 3f? Z<PZ   TB  C D.v F#w ZB  S DZ  ZB  S D?v @ ZB  S DW#v X# B S  ?6:Mt# t #t# t26;@DEIMST^_ghjkqryz}  +49>BCGKQR\]egijpqxy~  !#./6<ABGHPT_`hipq{| !'(-.67>@GHQRXY_`hinov} !#+-9BKSYagipz!+0?DLT^cinw| !#$,28>GJLOWZjlvz+09;GNY^fiv{$&*8<CKX]ln{   # - 6 > A C D P W \ g y ~   ! 4 : ? L T X \ f s {      ) 2 = @ H S ] c k n w       $ - 0 ; @ B J Q [ b g p s     $ + 5 : E P R V a g q r |  !+37<LS\_io} )+5<CEOUW]mr|~ !%-7>HPU]ekmq|(2BGRT[bo,36=DKV_jpw{!%/7@GIN[bmt~ (-:DRYnrz  +7=DP]dlq{ "+-2=DMR^jmt '0@FQ]flvz *8CLW]dmuz$*4;AMS[`grt &-:?FLY\lqsz| ,169DJSZcjqx{ $*5:AHJVcelu{} %*,4?JQV_ekp$6;DHU]bjv~ '05>FR[bkrw      # / 8 = E H O V ^ f t v  !!!!!%!-!2!8!:!@!H!X!d!k!m!w!~!!!!!!!!!!!!!!!!" """!")"/">"C"I"K"T"["c"j"t"""""""""""""""""""## #####$#(#2#>#C#K#P#\#h#n#t#v#|###################$$$$!$$$)$,$7$>$H$Q$S$Y$e$p$~$$$$$$$$$$$$$$$$$$$% %%%#%)%/%7%9%E%L%S%X%`%f%q%y%%%%%%%%%%%%%%%%%& &&&#&/&1&7&?&E&G&K&Y&_&l&y&{&&&&&&&&&&&&&' '''$'0'6'?'H'R'^'g'm'o'}''''''''''''''''''( (('(-(0(5(=(F(R(\(a(g(p(w(|((((((((((((((((((() )))")+):)?)B)P)U)])f)n)t))))))))))))))))))))*****-*4*9*<*H*R*V*\*j*o*}******************+ +++(+.+7+@+L+W+c+e+m+v+~++++++++++++++++++,,,",$,.,5,>,I,L,W,e,q,w,,,,,,,,,,,,,,,,,-----(-2-7-9-@-M-\-c-h-l-v-{------------------..".%./.:.B.L.X.d.k.t.z.............................../ ///// /"/*/+/0/1/>/?/A/B/G/H/M/O/_/`/e/g/q/r/w/y///////////////////////////////00 000000'0(04060:0;0A0B0N0O0Y0Z0c0e0s0t0~0000000000000000000000000000111 1 1111!1"1*1+13141<1=1C1D1P1Q1S1T1W1X1_1`1h1i1p1q1v1w1}1~11111111111111111111111111222&22292;2H2J2R2W2c2k2z2222222222222222222222222233 33333*3/3<3@3P3X3_3f3r3w3y3~3333333333333333334 4444 4$4,43494B4D4G4T4b4r4v4444444444444445555&5+575;5E5N5V5]5h5o5q5x5z55555555555555555555666666+6,646>6@6B6J6U6W6\6h6q6x666666666666666667 7777!7*7-72797C7F7N7Q7Z7_7j7q7s7x77777777777777778888 8-838=8F8Q8Z8d8k8q8u888888888888888888888888999)9092979D9M9Y9_9h9k9r9u9~9999999999999999::::%:,:5:=:H:M:T:\:h:o:x:}::::::::::::::::::; ;; ;$;&;,;6;@;B;H;U;X;b;g;i;n;r;w;;;;;;;;;;;;;;;;;<<<<%<-<1<8<G<Q<Z<a<j<r<}<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<= = ====(=5=C=H=K=P=\=g=r=t===================== >>>'>->8>:>G>V>_>g>q>x>~>>>>>>>>>>>>>>>>>??????*?/?7?@?N?Q?Z?`?h?s?{??????????????????@@@@$@,@6@>@H@K@S@Z@h@x@@@@@@@@@@@@@@@@@A AAA&A,A1A;ADAIAUA\AaAmAtA{AAAAAAAAAAAAAAAAABBBB B&B(B2B=BEBOB\BfBjBzB~BBBBBBBBBBBBBBBBBBCCCC C"C(C2C6C?CECKCTC]CfChCsC}CCCCCCCCCCCCCCCCCCCDDD#D.D1D6DADHDQDWDaDiDnDrDDDDDDDDDDDDDDDDDD EEE$E&E,E0E5E:EFEIEKEREXE\EhEmExE~EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEF FFFF$F.F4FPAPJPSPTP`PgPqPxPPPPPPPPPPPPPPPPPPQ QQQQ%Q+Q8QSFSOSTS^SfSzSSSSSSSSSSSSSSSSSSSST TTT+T0TVEVKVXV^VjVnVuVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVV WWW#W(W6WXFXSX\X^XcXnXtX}XXXXXXXXXXXXXXXXXXXYY YYY#Y,Y6Y>YIYPYRYZYgYpYrYzYYYYYYYYYYYYYYYYYYZ Z ZZZ"Z-Z;Z@ZIZLZQZUZ]ZbZiZqZ{Z~ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ[[[[![([-[2[:[C[M[T[`[g[i[j[q[w[}[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[\\\!\(\1\3\7\9\@\I\O\\\b\o\r\y\~\\\\\\\\\\\\\\\\]]]]#]+]2]9]F]O]Z]h]m]{]]]]]]]]]]]]]]]]^ ^ ^^!^(^,^3^?^D^I^P^W^`^d^i^t^}^^^^^^^^^^^^^^^^^^^____%_,_6_A_N_Q_[_e_t_{_________________` ``!`&`)`1`7`?`J`S`\`g`v`````````````````aa aaaaa#a.a7a?aHaTa[a]a`ajauaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaab bbbb&b)b3b4b@bBbFbKbTbXb`bobvbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbc cc!c#c(c0c8cCcNcYcacfckcmcsczcccccccccccccccccccd dddd#d/d5d=d@dHdRdYd`dddidod{d|ddddddddddddddddddddddeeee&e2e:eBeEeJePeReWe`ebelesexeeeeeeeeeeeeeeeeeeffff!f'f/f8f:fAfCfPfUfXfcfffnfzf|ffffffffffffffffffggg+g-g2g;gHgQgVg_gbgrgxgzgggggggggggggggggghh hhh h,h2h4hkGkQkZkbkdkhkokwkkkkkkkkkkkkkkkkk lll!l,l3l;l@lBlClHlRlTlWlblelolxllllllllllllllllllmmm%m+m2m:mDmGmImPm[mcmqmwm}mmmmmmmmmmmmmmmmmmnnnnn&n3n7n@nCnInPnUn^nenmnon{nnnnnnnnnnnnnnnnnno oooo-o4o6o@oFoLoUo]ocoeonoto}ooooooooooooooooppppp#p(p-p5p;pGpLpYp_pipup{pppppppppppppppppqq qqqq'q2q4q=qGqPqUqdqhqlqpqwqzqqqqqqqqvr{rrrthjz 46xyB C  < = KL  ST56HIQR\]lm&'z{ G H ##$$%%/(0(|*}*++,,.".j...?/A/60:0Q1S112233555566Y7Z788$:%:Y<Z<J=K=????@@@@AA0D1DEE&H'H_I`IJJJJJJJJ MMJNKNNOOO@PAPPPQQ(R)RRRSSZU[UVVWWYY:Z;ZZZ[[n\o\]] ^ ^^^````aabb?d@dddeeffgghh[j\jckdkkkllmm2n3n|o}oooqqrrrrrrrss$sWsssssssstt33333333366Trrrrrrrrrrrssssssssstt&!^`OJPJQJ^Jo(-^`OJQJ^Jo(hHopp^p`OJQJo(hH@ @ ^@ `OJQJo(hH^`OJQJ^Jo(hHo^`OJQJo(hH^`OJQJo(hH^`OJQJ^Jo(hHoPP^P`OJQJo(hH&!  ,urr@BoBoBoBot@Unknown G*Ax Times New Roman5Symbol3. *Cx Arial7.@ CalibriY  Bodo_uzbTimes New Roman] BalticaTADTimes New Romana BalticaUzbekTimes New Roman?= *Cx Courier New;WingdingsA$BCambria Math"0 hd'd'a :Pb ;!n20_rs KqHP  $P ,2! xx BEGZODBEGZOD Oh+'0h  $ 0 <HPX`BEGZODNormalBEGZOD1Microsoft Office Word@F#@g@Vg a՜.+,0 hp  SPecialiST RePack:_r     !"#$%&'()*+,-./0123456789:;<=>?@ABCDEFGHIJKLNOPQRSTVWXYZ[\]^_`abcdefghijklmnopqrstuvwxyz{|}~Root Entry F gData M1TableUǠWordDocument.SummaryInformation(DocumentSummaryInformation8CompObjr  F Microsoft Word 97-2003 MSWordDocWord.Document.89q